Χρόνια μικροβιακή προστατίτιδα (τύπος II)

[content_table]

ΟΡΙΣΜΟΣ

Ως χρόνια μικροβιακή προστατίτιδα καλείται η φλεγμονή του προστάτη αδένα. Έχει προκληθεί από κάποιο μικρόβιο, σε χρονικό διάστημα άγνωστο από την εμφάνιση των συμπτωμάτων και εμφανίζεται με υφέσεις και εξάρσεις. Πρόκειται για μια επίμονη φλεγμονή που ταλαιπωρεί τον ασθενή σωματικά αλλά κυρίως ψυχολογικά. Αποτελεί, μάλιστα, μια από τις κυριότερες αιτίες παραμονής μικροβίων στο κατώτερο ουροποιητικό σύστημα.

ΑΙΤΙΑ

Το συνηθέστερο αίτιο είναι, όπως και στην οξεία προστατίτιδα, το κολοβακτηρίδιο [Escherichia Coli], ενώ και τα άλλα αίτια είναι επίσης η κλεμπσιέλλα, ο πρωτέας, ο εντερόκοκκος και η ψευδομονάδα. Αυτό είναι λογικό, αφού η χρόνια προστατίτιδα είναι απότοκος της οξείας προστατίτιδας και ως εκ τούτου έχει την ίδια αιτιολογία με αυτή.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

Οι ασθενείς υποφέρουν από υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του κατώτερου ουροποιητικού είτε από το ίδιο ή ακόμα και από διαφορετικά μικρόβια. Τα τελευταία είναι εγκατεστημένα στους προστατικούς πόρους και το προστατικό υγρό. Η συμπτωματολογία της νόσου ποικίλλει από ασυμπτωματική έως άτυπα ενοχλήματα που συχνά ούτε ο ίδιος ο ασθενής μπορεί να καθορίσει με ακρίβεια. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της χρόνιας προστατίτιδας είναι οι υφέσεις και οι εξάρσεις δηλαδή τα ενοχλήματα εμφανίζονται μετά από παρατεταμένα χρονικά διαστήματα στα οποία ο ασθενής δεν αναφέρει καμία ενόχληση.

Η χρόνια μικροβιακή προστατίτιδα χαρακτηρίζεται από πληθώρα συμπτωμάτων, τα οποία ποικίλλουν από:

• δυσουρία
• συχνουρία
• επιτακτική ούρηση
• νυκτουρία
• αιμοσπερμία
• άλγος στο υπογάστριο, στο περίνεο και στους όρχεις μέχρι και
• πρόωρη εκσπερμάτιση και στυτική δυσλειτουργία

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Οι ασθενείς με χρόνια προστατίτιδα είναι συνήθως αγχωμένοι και συνάμα ταλαιπωρημένοι από τις πολλές θεραπείες και ανατρέχουν από ουρολόγο σε ουρολόγο με την ελπίδα να απαλλαχθούν οριστικά από τα ενοχλήματά τους. Αναφέρουν την συμπτωματολογία τους σε περιόδους εξάρσεως της νόσου καθώς και τη θεραπεία που κατά καιρούς έχουν ακολουθήσει.

Η διάγνωση θα βασιστεί, εκτός από το ιστορικό και στα ακόλουθα:

• στη δοκιμασία Stamey-Meares: Η τεχνική αυτή αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της διαγνώσεως της χρόνιας προστατίτιδας. Συνιστάται στην εξέταση 4 δειγμάτων τα οποία είναι:

1ο Δείγμα (VB1): τα πρώτα 10cc ούρων από την αρχή της ούρησης.

2ο Δείγμα (VB2): είναι ούρα (5-10cc) που συλλέγονται από το μέσο της ούρησης,

3ο Δείγμα(EPS): το προστατικό έκκριμα που συλλέγεται μετά από μάλαξη του προστάτη και

4ο Δείγμα (VB3): τα πρώτα 5-10cc ούρων αμέσως μετά την προστατική μάλαξη.

Στην προστατίτιδα ο αριθμός των μικροβίων είναι αυξημένος στο 3ο και 4ο δείγμα (πυοσφαίρια >10 κ.ο.π στο προστατικό υγρό και στο δείγμα ούρων μετά τη μάλαξη του προστάτη), ενώ στην χρόνια προστατίτιδα ανευρίσκονται επίσης αυξημένος αριθμός λευκοκυττάρων (>12-15 κ.ο.π) καθώς επίσης και αυξημένος αριθμός λιπιδοφόρων μακροφάγων κυττάρων.

• στη δακτυλική εξέταση: σε αυτή μπορεί να ψηλαφηθούν τοπικές σκληρίες οι οποίες να αντιστοιχούν σε προστατικούς λίθους (ενδεικτικό παλιάς φλεγμονής). Οι προστατικοί λίθοι αποτελούν μια από τις κυριότερες αιτίες υποτροπών, αφού είναι το “κατάλληλο υπόστρωμα” για την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των μικροβίων.
• στο διορθικό υπερηχογράφημα: Η χαρακτηριστική υπερηχοτομογραφική εικόνα είναι υπερηχογενείς ζώνες στον προστάτη αδένα οι οποίες και αντιστοιχούν σε αποτιτανώσεις αυτού (δείγμα παλιών φλεγμονών του αδένα).
• στην καλλιέργεια σπέρματος όταν συνοδεύεται με ταυτόχρονη εξέταση των ούρων, γιατί αλλιώς μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένα συμπεράσματα.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

• Επιδιδυμίτιδα
• Ουρολοίμωξη
• Λιθίαση του προστάτη αδένα
• Υπογονιμότητα

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Για τη αντιμετώπιση της χρόνιας μικροβιακής προστατίτιδας απαιτείται μακροχρόνια αντιβιοτική θεραπεία με φάρμακα που να επιτυγχάνουν υψηλές συγκεντρώσεις στο προστατικό υγρό. Οι ουσίες αυτές για να κατορθώσουν να διαπεράσουν το προστατικό επιθήλιο θα πρέπει να είναι λιποδιαλυτές και να μην συνδέονται με τις πρωτεΐνες του ορού. Τα καλύτερα αποτελέσματα έχουν οι κινολόνες (για διάστημα από 6-12 εβδομάδες) και ο συνδυασμός τριμεθοπρίμης-σουλφομεθοξαζόλης για 12 εβδομάδες. Η ερυθρομυκίνη είναι ένα άλλο φάρμακο που χορηγείται στις περιπτώσεις φλεγμονής από Gram-θετικούς οργανισμούς.

Στους ασθενείς επίσης συστήνουμε να έχουν συχνές σεξουαλικές επαφές, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις τα θερμά μπάνια 1-2 φορές την ημέρα μπορεί να ανακουφίσουν τα συμπτώματα παροδικά.

Αν η φαρμακευτική αγωγή αποτύχει πολλοί ερευνητές έχουν προτείνει τη χειρουργική αντιμετώπιση με διουρηθρική προστατεκτομή, με τη λογική να αφαιρεθούν όλοι οι προστατικοί λίθοι και οι πιθανές φλεγμονώδεις εστίες.

ΠΡΟΛΗΨΗ

Είναι γνωστό ότι κατά τη σεξουαλική επαφή η είσοδος στον πρωκτό χωρίς προφυλακτικό προδιαθέτει σε προστατίτιδα. Έτσι αν για κάποιο λόγο δεν παρθεί προφύλαξη, ενδείκνυται η λήψη κινολόνης αμέσως μετά την επαφή. Επίσης ενθαρρύνεται ο άνδρας να ουρεί αμέσως μετά την επαφή, αφού έτσι μικρόβια τα οποία εισήλθαν από την ουρήθρα απομακρύνονται με τα ούρα. Τέλος, είναι προτιμότερο να μην αναβάλλεται η εκσπερμάτιση αφού αυτό προκαλεί παλινδρόμηση στους εκφορητικούς πόρους του προστάτη και πολλές φορές οδηγεί σε φλεγμονή.